OKUMA YAZMA ÖĞRETİMİ
   
 
  la hecesinin çözümlemesi ve yeni sözcük üretme ala dan la nın çözümlenmesi

HECE ÇÖZÜMLEMESİ

Öğrencilerimiz el den al ı, al dan ala yı, at tan ata yı, at tan et i, et ten ete yi,

an dan ana yı, an dan en i, en den ene yi kendileri keşfederek buldular. Biz buna birinci aşamanın mekanizması diyoruz. Öğrenci artık yeni öğreteceğimiz sesin soldan açık hecelerini ve üç harfli sözcüklerini kendisi bulup yazıp okuyabilecektir.

Öğrencilerimiz artık birinci aşamanın mekanizmasını keşfettiği için ikinci aşamaya yani hece çözümlemesine geçeceğiz.

 

Hece kesme işlemine hangi heceden başlamalıyız?

 

Sağdan açık hece kesme işlemi için öğretmen, yeni bir sözcük yapımında kullanabileceği bir hece seçmelidir. Öncelikle kestiği hece ile at, an, al ot,el gibi soldan açık heceleri bir araya getirince anlamlı sözcük oluşturulabilen heceler seçmelidir. Verdiğimiz iki heceli sözcükler içinde en uygun sözcük ‘’ ala ‘’ sözcüğüdür. Kestiğimiz ‘’la ‘’ hecesini  ‘’ at ‘’ hecesinin yanına getirip’’ atla ‘’ sözcüğünü;  ‘’an ‘’ hecesinin yanına getirip ‘’anla ‘’sözcüğünü ot hecesinin yanına getirip otla sözcüğünü yapabiliriz. Bu sözcüklerin kullanılması da öğrencinin hoşuna gidecektir. Öğretmen her heceyi kesmeden önce hangi sözcüklerin yapımında kullanabileceğini düşünmelidir.

 

 Bu etkinlik analiz düzeyinde bir etkinliktir. Ve bu bir işlemdir. Bir yapıyı bozup başka bir yapıya dönüştürürken dönüşümde kullandığımız diğer yapı da öğrencinin kafasında değişecektir. Yani ala yı bozup la yı ortaya çıkarırken öğrencinin beyninde ala nın da yapısı değişecektir. ala nın değişmesi yanında öğrenci için tamamen yeni olan ikinci bir yapı la oluşacaktır. Bundan sonra la ile at ı birleştireceğimiz için öğrencinin beyninde at ın da yapısı değişecektir. atla sözcüğünde kullanınca da la artık ala dan bağımsız bir duruma gelecektir. atla sözcüğü de öğrenci için yepyeni bir dengesizlik yapacaktır. Bazı öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyi ve kavrama zekası bu düzeyin gerisinde olabilir. Öğrencilerin çoğunluğu  ‘’ la ‘’ hecesini bağımsız olarak anlamakta zorluk çekebilirler. atla sözcüğünde la hecesinin varlığını anlayamayabilirler. Genç ya da birinci sınıf tecrübesi olmayan öğretmenler bu aşamada bocalayabilirler. Öğretmenin bilmesi gereken öğretmeye çalıştığımız kazanım üst düzey bir kazanım olduğu ve öğrencilerin başlangıçta zorlanmasının doğal olduğudur. Öğrenciler bu aşamada zorlanacaktır. Öğretmen sabırlı ve anlayışlı davranarak öğrenciye yardımcı olmalıdır.

 

Görüştüğüm öğretmenlerin çoğu bu aşamada öğrencilere sinirlenip bağırıp çağırmışlar ve öğrencinin öğrenmesini daha çok zorlaştırmışlardır. Birinci sınıf öğrencisi, öğretmeni gerginleştikçe daha zor öğrenir. Dikkatli ve sabırlı olmamız gerekir.

 

Büyük kartonlardaki sözcüklerin sağdan açık hecelere ayrılması 2 aşamalı   yapılır. Birinci aşama heceleri ayırma –kesme, bölme –aşamasıdır. İkinci aşama da yeni heceyi başka bir heceyle birleştirme aşamasıdır. Uygulamada birinci aşamayı öğrenci iyice anlamamışsa ikinci aşamayı anlaması zor olur. Hece kesme aşamasını işlem basamaklarını atlamadan sabırla yapın.

 

Birinci aşama :Hece kesme aşaması

 

1-Önce heceye ayrılacak  ‘’ ala ‘’ sözcüğü asıldığı yerden öğrencilere          buldurulur.

2-Sınıfça, gruplar halinde ve tek tek okunur.

3-Defterlere ve yazı tahtasına yazılır.

4-Bir cümle içinde öğretmen tarafından dikte ettirilir. Gereğinde metin        içinde kullanılır.

5-Öğretmen yazıp okuyamayan varsa onları denetler ve düzeltir, sınıfın      tam öğrenmeyi sağlamış olmasına dikkat eder.

6-Sözcüğü öğrencilere göstererek okur ve heceler. Öğrencilerden de          hecelemelerini ister. Öğretmen, öğrencilerden hece sayısı kadar el          çırpmalarını ister. El çırparak , sıraya vurarak ; sınıf halinde, grupça ve       tek tek heceleyerek okurlar.

7- Öğretmen hece bölme yerinden kartonu bükerek heceleri ayrı ayrı         göstererek, karışık göstererek okur, öğrencilere sınıfça, grupça ve tek tek okutur.

             a la  

8- Öğretmen heceleri la yı keselim diyerek makasla keser, ayrı ayrı heceleri göstererek okur, öğrencilere sınıfça, grupça ve tek tek okutur.

        a      la

9-Öğretmen heceleri ayrı ayrı yazı tahtasına yazarak öğrencilerle beraber             sınıfça, grupça ve tek tek okutur.

10-Öğretmen ‘’ a ‘’ sesini daha önce ses döneminde verdiğimiz ‘’a ‘’          sesinin yanına götürerek bunun diğeriyle aynı olduğunu yani ikisinin de           ‘’a ‘’ olduğunu söyler.

11- ‘’ la ‘’ hecesi önce okutturulur, sonrasında öğretmen ‘la’ hecesini    alt alta 3 kere tahtaya yazar ve okur. Öğrencilere tahtada yazdırılır,     okutturulur, sonra defterlere 3-5 kere yazdırılır. Öğretmen defterleri denetler yanlış yazanları düzeltir, yeniden yazdırır Öğrenciler genellikle      bu etkinlikte ‘’la ‘’ denilince ‘’ ala ‘’ yazarlar. Öğretmen erinmeden hece   kesme işlemini baştan anlatıp sürekli tekrar etmelidir. Eğer öğrenciler            hala    karıştırıyorlarsa ‘’ a’’ sesinin yazılı olduğu karton sınıfın dışına       çıkarılır. Öğrenciler hala  ‘’ la ‘’ yaz deyince  ‘’ ala ‘’ yazıyorlarsa ‘’a ‘’             sınıfta değil dışarı gitti deyip oyunlaştırılarak öğretilebilir.

12-Öğrencilere sürekli olarak  ‘‘la ‘’ hecesinin  ‘’ala ‘’ dan kesildiği            ‘’ala’’ nın bir parçası olduğu vurgulanır. Okuma –yazma öğretiminin son aşamasına kadar bu durum öğrenciye sürekli           hatırlatılarak unutmaması sağlanır. Çünkü bu da ikinci mekanizmadır.

 

İkinci aşama : hece birleştirme aşaması

·        Öğretmen ‘’ at ‘’hecesini öğrencilere tahtada asılı olduğu yerden buldurur ayrı bir yere asmalarını ister,

·         ‘’at ‘’ hecesini okutturup yazdırır.

·                    Daha sonra öğretmen  ‘’ la ‘’ hecesini buldurur okutturup yazdırır.

·                    Öğretmen, öğrencilerden  la ‘’ hecesini ‘’ at‘’ hecesinin yanına asmalarını ister.atla sözcüğünü okumalarını ister.Bazı öğrenciler hemen okuyabilir. Okuyamayan öğrenciler arkadaşları okuduktan sonra okuyabilir. Öğretmen her öğrenciye tek tek okutturup yazı tahtasına yazdırır,daha sonra da defterlerine yazdırır, okutturur.

    atla    atla    atla    atla    atla  

 

 

En az 5 en fazla 7 kere dikte edilerek yazdırılır. Öğretmen her öğrenciyi tek tek denetler yazamayanlara yeniden yazdırır. Sınıfta her öğrencinin öğrenmiş olmasına dikkat edilir.

Öğrencilere la ile başka hangi sözcükleri yapabiliriz sorusu sorulur. Yanıtlarında doğru sözcükleri bulabilen öğrencilere pekiştireç verilir ve gözlem formlarına bu öğrenciler not edilir.

Öğrencilerin katılımıyla anla ve otla sözcükleri de aynı etkinlik sırasıyla oluşturulup okutturulup yazdırılır. Defterlerine yazdırılır.

 

Bu davranış da sentez düzeyinde bir kazanımdır. Öğrenciden öğrendiği bilgilerle yeni bir bilgi üretmeleri istenir. Yapılanın üst düzey bir etkinlik olduğunu öğretmen unutmamalıdır. Öğrencinin anlayamaması durumunda öğretmen anlayışlı ve sabırlı davranmalı öğrencinin anlamasına ve öğrenmesine yardımcı bir tutum sergilemelidir.

 

  Her öğrenci dikte sonucunda yazıp okuyabiliyorsa ‘‘atla, anla, otla ‘’ sözcükleri sırayla bir cümle içinde kullanılarak dikte ettirilir. Eğer dikte sırasında yazamayanlar varsa işlem baştan tekrar edilir ki bu tekrar işlemi çok sık yapılmalıdır.

 

Her seferinde sağdan açık hece öğretilirken yukarda önerilen sıranın yapılması öğrencilerin tam öğrenmesini sağlar. Öğretmen gelecek aşamalarda yeni bilgileri öğretirken zorlanmaz. Çünkü okuma-yazma öğretimi önkoşullu kazanımlardan oluşur. Önceki bilgileri tam öğretmezsek sonraki bilgiler öğrenci için anlamsızlaşır.

 

Bu aşamada da öğretmen kesinlikle öğrenciye sesin işlevini sezdirmeye çalışmamalıdır. Ama geçmiş süreç sürekli tekrar edilmelidir.Öğrencilere ‘’ el ‘’ den  ‘’ ele ‘’, ‘’ al ‘’ dan ‘’ ala ‘’  ‘’ at ‘’ tan ‘’ata ‘’ ‘’ et ‘’ ten ‘’ ete ‘’ yaptığımız daha sonra da ‘’ ala ‘’ dan ‘’la ‘’ yı kestiğimiz söylenmelidir. İki heceli sözcüklerin unutulmaması içinse bu sözcükler ilk haliyle  yani ele,ala,ete,ata biçimiyle metinlerde yeri geldiğinde kullanılmalıdır.

1.metin

            ata la al.

      ana la al.

ata at al.

            ana at al.

      atla ata atla.

      atla ana atla.

      ana el ele atla.

      ata el ele atla.

ata ala ala el ele atla.

Metin cümle cümle dikte ettirilir. atla sözcüğü heceler vurgulanarak okunur. Öğrenciler atla sözcüğünü yazmakta zorlanıyorlarsa ala dan la yeniden kesilir, öğrencilere la yı nereden kestik sorusu sık sık sorulur.

2.metin (anla için)

            ata anla.

ana anla.

ata ata anla.

el ele anla.

ala ala anla.

atla atla anla.

ana ala ala el ele atla.

ata ala ala el ele anla.

İkinci metin dikte ettirilir. Sınıfça, grupça ve gereken öğrencilere tek tek okutturulur. Öğrenciler hazırsa 3. Metin dikte ettirilir.

 

3.metin(otla ) için

otla ana otla.

ana at al.

ata et al.

ata ot at.

ete ot at.

otla ana otla.

atla atla ata ot at otla.

ana ata ot at anla.

en ene an ana otla.


ilkokuma yazma öğretimi
 
okuma yazma öğretiminde dilimizin yapısına göre ve öğrencinin öğrenme kolaylığı üzerine oluşturulmuş yepyeni bir yöntem.
Facebook beğen
 
İLKOKUMA YAZMA ÖĞRETİMİ UYGULAMASI
 
Bize doğrudan ulaşmak isteyenler için telefon numaram 5075227933 mail adresim osmannesil@hotmail.com facebook adresim https://www.facebook.com/osman.nesil
BİTİŞİK YAZI FONTU
 
Sayfalarımızdaki bitişik yazıyla yazılmış metinleri görmek için bitişik yazı fontunu bilgisayarınıza kurmanız gerekir.
OKUMAYI SEVMELİYİZ
 
Bu yöntemi uygulayacak öğretmenlerimiz lütfen yazdığım ders işlenişlerini ayrıntılarıyla okuyunuz. Başarı ayrıntılarda gizlidir.
BİRİNCİ AŞAMANIN MEKANİZMASI VE İKİNCİ AŞAMAYA GEÇİŞ
 
Öğrencileriniz birinci aşamanın mekanizmasını kavradıktan sonra ikinci aşamaya yani hece kesme aşamasına, heceleri birleştirip yeni sözcükler yapma aşamasına geçebilirsiniz.
 
Bugün 8 ziyaretçi (15 klik) kişi burdaydı!
ilkokuma yazma öğretimi
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol