ana SÖZCÜĞÜNÜN ÖĞRETİLMESİ
v Öğretmen an hecesini öğrettikten sonra ana yı göstermeden öğrencilere:’’ Şimdi size bir soru soracağım cevabını kimseye göstermeden defterinize yazın ve kimseye söylemeden gelip kulağıma söyleyin der.
Bundan sonra (yarın) size ne öğreteceğimi tahmin edebiliyor musunuz?’’ diye sorar. Bu soruyu ‘’Yarın(duruma göre bugün) ne öğreneceğiz?’’ biçiminde de sorabilir. Aynı soruyu’’ an dan sonra ne gelir?’’ diye de sorabilir. Siz sınıftaki öğrencilerinizin anlama kavrama düzeyine göre bir soruyla cevabı almaya çalışın. Çünkü sorunun sorulma biçimi öğrencinin vereceği yanıtları değiştirebilir. Doğru yanıtı bulan öğrenciler diğer öğrencilere bilgi vermeyecek biçimde ayrılır. Bu öğrenciler bilginin elde edilme yolunu kendiliğinden keşfetmiş öğrencilerdir. Bu öğrencileri izleme çizelgelerine not edin. Soruyu bilen öğrencileri diğerlerinden ayırarak başka bir etkinlikle cevabı buldurmaya çalışın.
v Eğer öğrencileriniz bu soruya yanıt veremezlerse başka bir buluş yolu izlemelisiniz. Bu zamana kadar sınıfta öğrenilen bilgiler sözlü olarak tekrar edilir.
el den ele
al dan ala
at tan ata
et ten ete yaptık.
Peki an dan ne yapacağız.
Öğrenciden defterlerine kimseye göstermeden yazıp getirmeleri ve gizlice okumaları istenir. Yazıp okuyan öğrenciler sınıftan ayrılır izleme çizelgelerine not edilir.
v İstenilen bilgiyi bulamayan öğrenciler için tahtaya asılmış kartonlar sırayla düzenlenerek okutturulur.
e el ele
a al ala
at ata
et ete
Öğretilenler yüksek sesle tekrar edildikten sonra öğrencilere an dan sonra ne gelebilir, bulanlar başkasına göstermeden defterine yazsın ve okunuşunu gelsin kulağıma söylesin denir. ana yı doğru yazanlar ve doğru okuyanlar izleme çizelgelerine not edilir. Bu öğrenciler de sınıftaki diğer öğrencilerden ayrılır.Bu öğrenciler bilginin öğrenilme sürecinden yeni bilgiyi keşfetme yolunu bulan öğrencilerdir.
v Eğer ana yı okuyup yazamayan öğrencileriniz varsa bu öğrenciler için gördüklerini okuyabilme çalışması yaparız. Birinci ve ikinci grup öğrencilerden susmalarını cevabı söylememelerini isteriz. ana yı tahtaya asıp-yazıp üçüncü grup öğrencilerden nasıl okunacağını kulağımıza söylemelerini isteriz. Yazdığımız ana sözcüğünü okuyabilen öğrencileri de izleme çizelgelerine -biz yazdıktan ya da yazılışını gösterdikten sonra okuduklarını belirterek- not ederiz. Bu öğrenciler de bilginin, yazılışını gördükten sonra okunuşunu keşfeden öğrencilerdir.
v Geri kalan öğrenciler için ana sözcüğü bilen öğrenciler tarafından okunduktan sonra tekrar ana nın nasıl okunduğu sorularak değerlendirme yapılır. Bu öğrenciler de şimdilik keşif yetenekleri harekete geçmemiş fakat bilgiyi başkasından öğrenebilen öğrencilerdir.
v Bu 4 farklı uygulama sonucunda ana yı okuyup yazamayan öğrencileriniz sizin öğrencilerinizdir. Birinci grup sistemi keşfetmiştir. Verdiğiniz her ses için gerekli eklemeleri kendiliğinden yapıp elde ettiği hece ve sözcükleri sizin yardımınız olmadan yazıp okuyabileceklerdir. İkinci ve üçüncü grup siz yardımcı olmasanız bile bu zamana kadar yapılanları izleyerek bilgiye ulaşabilecektir. Dördüncü grup siz yazdıktan sonra okuyup yazabilirler. Beşinci grup öğrenciler ancak öğretmenin ısrarlı izlemesi sonucu okuyup yazabilirler. Bu öğrencilere dikkat etmelisiniz. Onlara daha çok zaman ayırmalısınız.
v Bu aşamadan sonra eğitim öğretim ortamında yeni bir sıkıntı başlar. Çoğunluğun süreci anlamış olması öğretmeni daha hızlı davranmaya zorlar. Eğer süreci hızlandırırsanız dördüncü ve beşinci grup öğrencileri kaybedersiniz ki bir ömrün kaybı demektir bu.
v Bu sonuç bize keşif yeteneği olup sistemi kavrayan öğrencilerin yanında sistemi hala anlayamayan öğrencilerimizi de saptamamıza yardımcı olur. Bunun yanında sürekli ilgilenmemiz izlememiz gereken öğrencilerimiz hakkında da bir veri elde etmiş sayılırız. Zaman içinde bu süreci keşfeden öğrenci sayısını bu öğrencileri saptayıp sürekli izleyerek artırabiliriz.
v Bu işlemlerden sonra her öğrenciden ana yı3-5 kere defterlere yazması istenir. Eksik ve yanlış yazılışlar düzeltilir. Sözcük cümle ve metinlerde kullanılır. Metinlerde cümleler iki sözcüklü cümlelerden başlayarak gittikçe sözcük sayısı artan cümlelerden oluşursa öğrenci için geçmiş süreçte tekrar edilmiş olur.
v 1.metin
ana al.
ana et al.
ana ete et at. at.
ana ata ata ete at.
Metin dikte ettirildikten sonra sınıfça grupça okutturulması gereken öğrencilere okutturulur.
v 2.metin
ana at al.
ana el ele at al.
ana ata ata at al.
ana el ele ata ata at al.
al ana al.el ele at al et al.
Metin dikte ettirildikten sonra sınıfça, grupça ve uçtaki öğrencilerce okunur. Okuyabilen öğrenciler her metinde değiştirilerek her öğrencinin en az bir kere metin okuması sağlanırken, okumakta güçlük çeken öğrencilere her metni okutmaya çalışmalıyız.
v 3.metin
ata an.
ata ana an.
an ata an.
ata el ele ana an.
ana at an.
ata ala ala at an.
ata at al.
ala ala ana ana at an.
Metin dikte ettirildikten sonra okutturulur. Arkadaşlarından geri kalan öğrencilere ek zaman ayrılıp eksikleri giderilmeye çalışılır. Eğer zaman sorunu yaşarsanız üçüncü metin çoğaltılıp ev ödevi olarak verilir.
|